گزارش حاضر در تاریخ 16 / 1/ 1396 در حضور ریاست محترم جمهوری و اشخاص و نهادهای مخاطب این گزارش ارائه شده است.

آیین- حادثه آتش سوزی و فروریزی ساختمان پلاسکو یکی از غم انگیزترین حوادث ساختما نهای شهری بود که در 30 دیماه 1395 رخ داد و با مرگ دلخراش آتشنشانان و شماری دیگر از هموطنان به همراه خسارات مالی سنگین، رویدادی تلخ را در تاریخ کشور ثبت کرد. بخش هایی از گزارش ملی این حادثه که از دیدگاه بیمه بررسی شده است در ادامه ارائه می شود :

http://aiinbimeh.ir/content/15982

 

بررسی حادثه از دیدگاه مدیریت ریسک و بیمه
هیأت با بررسی مشخصات و وضعیت ایمنی ساختمان پلاسکو قبل از وقوع حادثه و مسئولی تهای قانونی مالک و
مستأجران ساختمان مذکور در برابر یکدیگر و نیز در برابر اشخاص ثالث ، نوع ، تعداد و کیفیت بیمه نام ههای خریداری
شده را مورد توجه قرار داده و در مورد آن اظها رنظر نموده اس ت. همچنین عملکرد شرک تهای بیمه درباره ایفای
تعهداتی که ب هموجب بیمه نام ههای صادره پذیرفته اند مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نهایتاً درس هائی
را که باید دولت ، سازما نهای دولتی و خصوصی ، مالکین و مستأجرین ساختما نهای بلندمرتبه و مؤسسأت بیمه ، از
این حادثه بیاموزند مطرح و پیشنهادات خود را برای بهبود شرایط موجود ارائه نموده است.

 

وضعیت بیمه ای ساختمان پلاسکو و واحدهای کسبی مستقر در آن
1.1 بیمه ساختمان پلاسکو: بر اساس اطلاعات بدست آمده ، شرکت بیمه البرز در تاریخ 25 / 11 / 89 بنا به درخواست
شورای ساختمان پلاسکو که منتخب کسبه آن ساختمان بودند ، با صدور یک فقره بیمه نامه آت شسوزی، ساختمان و تأسیسات آن را بصورت یک جا در مقابل خطرات آت شسوزی، انفجار و صاعقه به مبلغ 68 میلیارد ریال تحت
پوشش بیمه قرارداده اس ت. این بیمه نامه در پایان مدت بیمه با افزودن خطر زلزله به مجموعه خطرات بیمه شده
برای یک دوره ی کساله دیگر تمدید شده، اما در سا لهای بعد بیمه نامه تمدید نشده اس ت. اگر چه پوشش
بیمه محدود به بخش اعیانی ساختمان و تأسیسات آن بوده و مبلغ بیمه شده نیز متناسب با ارزش واقعی اعیانی
ساختمان نبوده است ، با این وجود اقدام شورای ساختمان در این مورد حکایت از آن دارد که آن شورا خرید
بیمه نامه آت شسوزی برای ساختمان پلاسکو را ضروری و از وظایف خود می دانسته است. بنا به اظهار مسئولین
شورای ساختمان ، عدم تمدید بیمه نامه به طور عمده ناشی از زیاد بودن هزینه بیمه و به جهت صرف هجویی در
هزینه های جاری بوده است؛
2.2 بیمه اماکن کسب مستقر در ساختمان : بر اساس بررس یهای بعم لآمده ، در ساختمان پلاسکو حدود 580 واحد
کسبی وجود داشته است که فعالیت آنها به طور عمده در ارتباط با تولید، توزیع و فروش پوشاک بوده است. بر
اساس اطلاعات دریافت شده از بیمه مرکزی ج.ا.ایران، شرک تهای بیمه تعداد 304 واحد مستقر در ساختمان
پلاسکو و 27 واحد ه مجوار آن را به طور مستقیم یا از طریق قرارداد با سیستم بانکی کشور، جمعاً به مبلغ 661
میلیارد ریال تحت پوشش بیمه آتش سوزی قرارداده اند؛
3.3 بیمه نامه مسئولیت: ب هموجب یک فقره بیم هنامه مسئولیت مدنی که بنا به درخواست آقای البرزپور رئیس شورای
ساختمان پلاسکو در تاریخ 25 / 10 / 95 توسط شرکت بیمه رازی صادر شده است، مسئولیت آقای البرزپور )بدون
ذکر سِمت ایشان( در مقابل اشخاص ثالث ) اعم از ساکنین، نگهبانان، سرایدار، نظافتچی ،استفاده کنندگان از
آسانسور و ...( در مقابل خسارت های جانی وارده در ما ههای عادی تا مبلغ 9/ 1 میلیارد ریال و در ما ههای حرام
تا مبلغ 540 / 2 میلیارد ریال و خسارت های مالی تا مبلغ 500 میلیون ریال تحت پوشش بیمه قرار گرفته است؛
4.4 بیمه اجتماعی کارگران شاغل در پلاسکو : براساس گزارش شعبه 26 سازمان تأمین اجتماعی تعداد واح دهای
کسبی ساختمان پلاسکو که دارای کد کارگاه بوده و پرسنل خود را تحت پوشش بیمه آن سازمان قرارداده بودند،
حدود 300 واحد بوده که جمعاً 713 نفر را بیمه کرده بودند و تا تاریخ 14 / 12 / 95 برای 545 نفر از آنها مستمری
بیمه بیکاری برقرار شده است.

کیفیت اقدام شرکت های بیمه در جبران خسارت
شرکتهای بیمه بلافاصله پس از وقوع حادثه از طریق رسان ههای مختلف آمادگی خود را جهت تشکیل پرونده و
پرداخت خسارت مورد تعهد اعلام نمودند و برخی از آنها نیز با تشکیل ستاد ویژ های در نزدیکی ساختمان پلاسکو
بررسی و پرداخت خسارت را بدون تشریفات اداری آغاز کردند.
بر اساس اطلاعات اعلام شده توسط بیمه مرکزی ج.ا.ایران، شرک تهای بیمه در مجموع با صدور 331 مورد
بیمه نامه آت شسوزی در مجموع معادل 661 میلیارد ریال تعهد در ارتباط با واح دهای کسب مستقر در ساختمان
پلاسکو و مغاز ههای مجاور آن پذیرفته اند که تا تاریخ 11 / 12 / 95 درحدود 310 میلیارد ریال خسارت پرداخت شده و
تعداد دیگری پرونده خسارت نیز جمعاً به مبلغ 54 میلیارد ریال در حال بررسی است که با تکمیل مدارک مورد نیاز
خسارت آنها نیز پرداخت خواهد شد. براساس اعلام شرکت بیمه کارآفرین پرونده خسارت آت شنشا نها نیز تشکیل
شده، که به محض تکمیل مدارک ، خسارت آنها پرداخت خواهد شد.
با توجه به اطلاعات فوق اقدامات شرک تهای بیمه در جبران خسارات حادثه پلاسکو در چارچوب تعهدات پذیرفته
شده توسط آنها قابل قبول ارزیابی می شود.

 

 وضعیت ایمنی بیمه های ساختمان و اماکن کسبی مستقر در آن
این بخش از گزارش بر اساس گزارش کمیته تخصصی بیمه و جبران ریسک که تفصیل آن در پیوست شماره 6
گزارش حاضر موجود است، تنظیم شده و شرایط ساختمان را از نقطه نظر بیمه تشریح می نماید.
بخش اول- وضعیت ایمنی و بیمه ای ساختمان پلاسکو قبل از وقوع حادثه

1. وضعیت ایمنی ساختمان
با توجه به اخطا ره ای متعدد و دستورالعم لهایی که طی سنوات گذشته، سازمان آت شنشانی و خدمات ایمنی به مالک
و بهره برداران ساختمان پلاسکو داده است ، ساختمان مذکور فاقد امکانات لازم جهت اعلام و اطفاء حریق و نیز پله
فرار جهت نجات جان افراد در زمان حریق بوده اس ت. بعلاوه ، با توجه به تراکم زیاد البسه که به علت جنس پارچه،
قابلیت اشتعال بالائی دارند ، گسترش سریع آت شسوزی کاملاً قابل پیش بینی بوده اس ت.کما اینکه شهردار محترم تهران
در جلسه استماعی که در حضور هیأت ویژه تشکیل شد صراحتاً اعلام نمودند که وقوع چنین فاجع های را پیش بینی
م یکردند و در سخنرانی سال 1392 یا 1393 در شورای شهر تهران این موضوع را بیان نموده ان د. سوابق موجود در
شرک تهای بیمه نیز حاکی از آن است که برخی از شرک تها از بیم هنمودن تعدادی از فروشگا ههای واقع در ساختمان
پلاسکو و یا حتی ساختما نهای مجاور آن به دلیل عدم برخورداری از حداقل شرایط ایمنی لازم خودداری نموده اند.

2. وضعیت بیمه های ساختمان پلاسکو و اماکن کسبی مستقر در آن
ساختمان پلاسکو متعلق به بنیاد مستضعفان بوده و بر اساس اظهارات مسئولان آن نهاد ، سرقفلی کلیه واح دهای کسبی
آن قبل از مصادره ساختمان ، از مالکان قبلی به کسبه واگذار شده است. در ادامه وضعیت بیمه ای ساختمان پلاسکو و
اموال و اثاثیه موجود در آ ن، در زمان وقوع حادث ه، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارمی گیرد.
بیمه ساختمان
بر اساس اطلاعات به دست آمده ، شرکت بیمه البرز در تاریخ 25 / 11 / 89 بنا به درخواست شورای ساختمان پلاسکو
که منتخب کسبه آن ساختمان می باشد ، اقدام به صدور بیمه نامه آت شسوزی شماره 5852 / 1004 / 23 نموده و ساختمان
و تأسیسات آن را بصورت یک جا در مقابل خطرات آت شسوزی، انفجار و صاعقه به مبلغ 68 میلیارد ریال تحت
پوشش بیمه قرارداده اس ت. این بیمه نامه در پایان مدت بیمه با افزودن خطر زلزله به مجموعه خطرات بیمه شده برای
یک دوره ی کساله دیگر نیز تمدید گردیده است، لیکن در سا لهای بعد تمدید نشده اس ت. اگر چه پوشش بیمه نامه
محدود به بخش اعیانی ساختمان و تأسیسات آن بوده و مبلغ بیمه شده نیز چندان متناسب با ارزش واقعی اعیانی
ساختمان نبوده است، مع هذا اقدام شورای ساختمان در این مورد حکایت از آن دارد که آن شورا خرید بیمه نامه
آت شسوزی برای ساختمان پلاسکو را ضروری و از وظایف خود می دانسته است. در عین حال جای این سؤال باقی
م یماند که چرا بیمه نامه مذکور در سا لهای بعد تمدید نشده است؟ کارشناسان بیمه البرز در پاسخ این سؤال اعلام
نمودند که با توجه به شرایط نا ایمن ساختمان پلاسکو، آن شرکت از تمدید بیمه نامه خودداری نموده است لیکن
مسئولان شورای ساختمان این ادعا را تأیید نمی کنند و اظهار می دارند که عدم تمدید بیمه نامه عمدتاً ناشی از بالابودن
هزینه بیمه و به جهت صرف هجویی در هزینه های جاری بوده است.

بیمه اماکن کسب واقع در ساختمان اصلی پلاسکو
بر اساس اطلاعات به دست تآمده در این ساختمان تعداد 297 واحد کسبی در مشاغل مختلف و عمدتاً فروش یا
توزیع پوشاک فعالیت داشته اند که تعداد 167 واحد آنها مستقیماً یا از طریق سیستم بانکی کشور تحت پوشش بیمه
آت شسوزی مرهونات بانکی بوده اند. این توضیح لازم است که بیمه مرهونات بان کها جهت تأمین اطمینان لازم از
وصول تسهیلات بان کها در صورت از بین رفتن وثائق اخذ شده از دریافت کنندگان تسهیلات تهیه م یشود و پوشش
بیمهای آن معمولاً معادل مبلغ اصل و فرع تسهیلات دریافتی می باش د؛ بنابراین در صورت بروز خسار تهای جزئی،
تعهد شرک تهای بیمه براساس نسبت مبلغ بیمه شده به کل ارزش موجودی کالا یا ارزش ساختمان محاسبه و پرداخت
م یشود. لیکن در صورت از بین رفتن کل موجودی کالا در اثر وقوع خطرات بیمه شده ، کل مبلغ بیمه شده پرداخت
شدنی است.
براساس گزارش دریافت شده از بیمه مرکزی ج.ا.ایران، واح دهای بیمه شده در برج اصلی جمعاً در حدود 314
میلیارد ریال بیمه شده اند که تا تاریخ 11 / 12 / 95 متجاوز از 180 میلیارد ریال خسارت در وجه بیمه گذاران پرداخت
شده است و درصورت تکمیل مستندات لازم و تکمیل پروند ههای مربوط، حداقل 20 میلیارد ریال دیگر نیز قابل
پرداخت خواهد بود.

بیمه اماکن کسب واقع در ساختمان 5 طبقه شمالی
براساس اطلاعات به دس تآمده از تعداد 283 واحد کسبی مستقر در ساختمان شمالی که خوشبختانه اغلب آنها
تخریب نشده و خسارات وارده به آنها عمدتاً ناشی از دودزدگی و گرد و غبار است، 137 واحد تحت پوشش بیمه
بوده و در مجموع حدود 278 میلیارد ریال بیمه شده ان د. بر این اساس، شرک تهای بیمه طرف قرارداد تا تاریخ
95/12/11 جمعاً در حدود 104 میلیارد ریال خسارت به بیمه گذاران مربوط پرداخت نموده اند و تعدادی از پروند هها
نیز در مرحله تکمیل مدارک است. تعدادی از بیمه گذاران نیز ت اکنون تشکیل پرونده نداده اند. درخصوص پروند ههای
در حال رسیدگی جمعاً 25 میلیارد ریال ذخیره خسارت در نظر گرفته شده است، که به مرور با تکمیل مدارک قابل
پرداخت خواهد بود.

بیمه اماکن کسب ساختمان های مجاور پلاسکو
بر اساس آمار بیمه مرکزی، شرک تهای بیمه تعداد 27 فقره بیمه نامه درباره واح دهای کسبی که در مجاورت ساختمان
پلاسکو قرارداشته اند صادر کرده اند. تعدادی از این بیم هنام هها از طریق انعقاد قرارداد بیمه گروهی مرهونات با
بان کها صادر شده و برخی را نیز مستقیماً کسبه شاغل در اماکن مزبور خریداری کرده اند. مجموع مبلغ بیمه شده در
این بیمه نام هها حدود 68 میلیارد ریال می باشد و تا تاریخ 11 / 12 / 95 در ارتباط با این موارد بیش از 23 میلیارد ریال
خسارت پرداخت شده و در حدود 9 میلیارد دیگر نیز در دست رسیدگی و پرداخت است.
با توجه به مطالب فوق از مجموع 580 واحد کسبی مستقر در دو ساختمان پلاسکو تعداد 304 واحد دارای نوعی
از پوشش بیمه بوده اند و تا تاریخ 11 / 12 / 95 در مجموع 284 میلیارد ریال خسارت دریافت نموده اند و برای 45
میلیارد ریال خسارت دیگر نیز پرونده تشکیل گردیده و در دست رسیدگی است.
شایان ذکر است که خسارات پرداخ تشده به بیمه گذاران ساختما نهای مجاور در این محاسبه لحاظ نشده است.

3. بیمه نامه مسئولیت مدنی
علاوه بر موارد فوق ب هموجب یک فقره بیمه نامه مسئولیت مدنی که بنا به درخواست رئیس شورای ساختمان پلاسکو
در تاریخ 25 / 10 / 95 از شرکت بیمه رازی صادر شده است، مسئولیت آقای البرزپور )بدون ذکر سِمت ایشان( در
مقابل اشخاص ثالث ) اعم از ساکنان، نگهبانان، سرایدار، نظافتچی ،استفاده کنندگان از آسانسور و ...( تا میزان ارقام
زیر تحت پوشش بیمه قرار گرفته است:
غرامت فوت و نقص عضو هر نفر در هرحادثه در ماه های عادی حداکثر 1.900.000.000 ریال؛
غرامت فوت و نقص عضو هر نفر در هرحادثه در ماه های حرام حداکثر 2.540.000.000 ریال؛

حداکثر غرامت فوت و نقص عضو قابل پرداخت در طول مدت بیمه 2.540.000.000 ریال؛
هزینه های پزشکی هر نفر در هر حادثه حداکثر 50 میلیون ریال و در طول مدت بیمه 200 میلیون ریال؛
خسار تهای مالی در هر حادثه و در طول مدت بیمه حداکثر 500 میلیون ریال.

 بیمه اجتماعی کارگران شاغل در پلاسکو
براساس گزارش شعبه 26 سازمان تأمین اجتماعی تعداد واح دهای کسبی ساختمان پلاسکو که دارای کد کارگاه بوده
و پرسنل خود را تحت پوشش بیم های آن سازمان قرار داده اند حدود 300 واحد و تعداد بیمه شدگان 713 نفر بوده که
تا تاریخ 14 / 12 / 95 برای 545 نفر از بیمه شدگان شاغل در آ نها مستمری بیمه بیکاری برقرار شده است.
بخش دوم: انواع بیمه هایی که در خصوص ساختما نهای بلن دمرتبه وجود دارد
ساختما نهایی که برای محل سکونت یا کسب و کار مورد استفاده قرار می گیرند، حسب مورد تابع قانون تملک
آپارتما نها، مصوب سال 1343 و اصلاحات بعدی آن و یا قانون روابط مالک و مستأجر مصوب سال 1356 و
اصلاحات بعدی آن، یا قانون روابط مالک و مستأجر مصوب سال 1376 می باشند. بعلاوه قوانین و مقررات دیگری
نیز وجود دارد که لازم است با توجه به آنها در مورد تهیه پوش شهای بیمه ای لازم اتخاذ تصمیم گردد. ذیلاً ضمن
بررسی قوانین مورد اشاره در مورد انواع بیمه هایی که تهیه آنها ضروری به نظر می رسد مطالبی ارائه می گردد:
قانون تملک آپارتمان ها
- قانون تملک آپارتما نها راجع به ساختما نهایی است که متعلق به چند نفر است و حقوق و تعهدات هریک
از مالکان را برای قسمت مشترک و هزین ههای مرتبط با آن مشخص می کند.
- ب هموجب ماده 8 قانون مذکور در صورتی که تعداد مالکان بیش از سه نفر باشد مجمع عمومی مالکین موظف
است جهت اداره امور ساختمان مدیر یا مدیرانی را انتخاب نماید )از بین خود یا از خارج(.
- به موجب ماده 10 قانون، مخارج مربوط به محافظت از ملک و جلوگیری از انهدام و اداره و استفاده از اموال
و قسم تهای مشترک و به طورکلی مخارجی که جنبه مشترک دارد و یا به علت طبع ساختمان یا تأسیسات آن
اقتضاء دارد یک جا انجام شود بایستی به تناسب حصه هر مالک پرداخت شود. هرچند آن مالک از استفاده از
آنچه که مخارج برای آن است صرف نظر کند.
- براساس ماده 14 قانون ، مدیر یا مدیران موظفند تمام بنا را به عنوان یک واحد درمقابل خطر آت شسوزی بیمه
نمایند و در صورت عدم اقدام و بروز آت شسوزی مدیر یا مدیران مسئول جبران خسارت وارده می باشند.
نکات زیر در خصوص قانون تملک آپارتمان ها و ارتباط آن با ساختمان پلاسکو قابل توجه است:
با توجه به اینکه ساختمان پلاسکو فقط یک مالک داشته است و بهره برداران آن مستأجر بوده اند لذا ب هنظر می رسد
که این قانون را نمی توان حاکم بر روابط مالک و مستأجران پلاسکو دانست، هرچند ارزش سرقفل یها که متعلق
به مستأجران است در مجموع بسیار بیشتر از ارزش اعیانی ساختمان است. ضمناً تکلیف مدیر یا مدیران فقط به
تهیه بیمه آتش سوزی برای کل ساختمان محدود شده است، در حال یکه ساختما نها در معرض خطر انفجار، صاعقه،
سیل، زلزله، طوفان و ... نیز هستند که درمورد بیمه آ نها قانونگذار تکلیفی معین نکرده است. شایان ذکر است که
درای نگونه ساختما نها خرید انواع دیگری از بیمه نام هها نیز می تواند مطرح باشد که شاید اهمیت آن بسیار بیشتر از
بیمه آتش سوزی باش د. این بیمه ها شامل موارد زیر است:
- بیمه مسئولیت مالکان قسم تهای اختصاصی نسبت به یکدیگر و نیز نسبت به اشخاص ثالث در خصوص
خطرات آت شسوزی ، انفجا ر، شکست لوله های آب و فاضلاب و ....
- بیمه مسئولیت کلیه مالکان نسبت به کارکنان و اشخاص ثالث در ارتباط با حوادثی که ممکن است در
قسم تهای مشترک ساختمان مانند آسانسورها ، موتورخانه، تأسیسات استخر و سونا و... واقع شده و موجب
وارد آمدن آسیب جسمی یا مالی به اشخاص ثالث شود.

 

قانون روابط مالک و مستأجر مصوب سال 1356 و اصلاحات بعدی آن
ب هموجب ماده 1 این قانون هر محلی که برای سُکنی یا کسب یا پیشه یا تجارت یا به منظور دیگری اجاره داده شده
یا بشود. اعم از اینکه نسبت به مورد اجاره سند رسمی یا عادی تنظیم شده باشد، مشمول مقررات این قانون است.
با توجه به اینکه براساس اعلام مسئولان بنیاد مستضعفان کلیه واح دهای کسبی ساختمان پلاسکو قبل از سال 56
اجاره داده شده است لذا ب هنظر می رسد که این قانون بر روابط مالک ساختمان پلاسکو با مستأجران آن حاکم است.
- ب هموجب ماده 20 این قانون، تعمیرات کلی و اساسی مورد اجاره که مربوط به اصل بنا یا تأسیسات عمده منصوبه
درآن از قبیل دستگا ههای حرارت مرکزی و تهویه و آسانسور باشد به عهده موجر است و تعمیرات جزئی و
همچنین تزئین و تعمیری که مربوط به استفاده بهتر از مورد اجاره باشد با مستأجر خواهد بود.
- در این قانون هی چگونه تکلیفی درباره نحوه اداره ساختمان پیش بینی نشده است و الزامی در مورد تهیه بیمه نامه
آت شسوزی یا مسئولیت وجود ندارد.
انواع پوش شهای بیمه ای که در ارتباط با اینگونه ساختمان ها قابل ابتیاع است را م یتوان به شرح زیر برشمرد:
الف. پوش شهای بیمه ای که تهیه آن منطقاً به عهده مالک ساختمان است:
- بیمه آتش سوزی و خطرات تبعی مانند سیل، زلزله و طوفان برای کل ساختمان و تأسیسات آن؛
- بیمه مسئولیت مالک در مقابل مستأجرین و اشخاص ثالث در ارتباط با خسارت مالی و جانی وارده به آن ها.
ب. پوش شهای بیمه ای که تهیه آن منطقاً برعهده هر یک از مستأجرین است:
- بیمه آت شسوزی و خطرات تبعی برای موجودی کالا و لوازم و اثاثیه متعلق به مستأجر که در محل مورد اجاره
نگهداری می شود؛
- بیمه مسئولیت مستأجرین در مقابل مالک؛
- بیمه مسئولیت مستأجرین در مقابل یکدیگر و اشخاص ثالث بابت خسارت جانی و مالی وارده به آ نها؛
- بیمه مسئولیت در مقابل کارکنان؛
- بیمه تأمین اجتماعی در مورد کارکنان.
اگرچه در قانون مصوب سال 1356 هیچگونه الزامی جهت بیمه نمودن ساختمان و مسئولی تهای مدنی ناشی از
عدم انجام آن برای مالکین یا مستأجرین پیش بینی نشده است، لیکن به دلیل روابط قانونی مالک و مستأجر و دیگر
مسئولی تهای قانونی موجود ، هریک از آ نها در مقابل یکدیگر و نیز درمقابل اشخاص ثالث دارای مسئولیت می باشند
که منطقاً اینگونه مسئولی تها را قابل توصیه جدی برای بیمه می توان تلقی کرد.
قانون روابط مالک و مستأجر مصوب سال 1376
در این قانون نیز هیچگونه تکلیفی برای مالک یا مستأجر در مورد خرید انواع بیمه نامه وضع نشده است.
بخش سوم: نقش شرک تهای بیمه در حادثه پلاسکو
با توجه به مطالب پیش گفته این سؤال از شرک تهای بیمه صاد رکننده بیمه نامه برای واح دهای کسبی ساختمان
پلاسکو قابل طرح است که با توجه به شرایط نا ایمن ساختمان مذکور ، چرا اقدام به صدور بیمه نامه برای بیش از نیمی
از کسبه آن ساختمان نموده و با این اقدام خود موجب گردیده اند که کسبه با اطمینان از دریافت خسارت احتمالی
خود از شرکت بیمه ، اهمیت چندانی به وضعیت ایمنی ساختمان ندهند؟
اگر چه این سؤال بسیار مهم است لیکن پاسخ آن چندان ساده نیست. به نظر می رسد صدور بیمه نامه برای ساختمان
پلاسکو و واح دهای کسبی مستقر در آن با توجه به شرایط نامناسب آن ساختمان از بُعد ایمنی، اقدامی ن اصحیح و
غیرحرف های بوده است. کما اینکه تعدادی از شرک تهای بیمه به همین دلیل از صدور بیمه نامه برای ساختمان مذکور
یا واح دهای مستقر در آن خودداری نموده اند. مع هذا باید به این واقعی تها نیز توجه کرد که اولاً شرک تهای بیمه
در بهترین شرایط نیز نمی توانند خسارات وارده به بیمه گذاران را بطور کامل جبران کنند و ثانیاً عدم صدور بیمه نامه از یک شرکت بیمه به تنهایی نمی تواند موجب افزایش ضریب ایمنی ساختما نها شود زیرا با توجه به شرایط رقابت
منفی حاکم بر صنعت بیمه و تعداد قابل توجه نمایندگان بیمه، همواره می توان شرکت بیمه ای را پیدا کرد که بیمه نامه
مورد نظر را صادر نماید و به فرض که چنین بیمه نام های صادر نشود نیز این اطمینان وجود ندارد که متقاضی بیمه
اقدامات ایمنی مورد نظر بیمه گر را انجام دهد. کما اینکه عدم تمدید بیم هنامه ساختمان پلاسکو از شرکت بیمه البرز
در سررسید اواخر سال 91 باعث نشده است که مالک یا شورای ساختمان نسبت به انجام توصی ههای ایمنی آن شرکت
اقدام نمایند. مختصر اینکه نظام بیمه در ایران در راستای ارزیابی ریسک و تعیین تعرف هها بر اساس آن نیست و به
این علت مالکین را به سمت رعایت مقررات و اصول ایمنی سوق نمی دهد.

 

کیفیت اقدام شرک تهای بیمه در جبران خسارت
وضعیت پوش شهایی بیمه ای مختلف واحدهای مستقر در ساختمان پلاسکو در بخش 2- 1- 3- 3 گزارش حاضر
بررسی شد.
براساس گزارش دریافت شده از بیمه مرکزی ج.ا.ایران، واحد های بیمه شده در برج اصلی جمعاً در حدود 314
میلیارد ریال بیمه شده اند که تا تاریخ 11 / 12 / 95 متجاوز از 180 میلیارد ریال خسارت در وجه بیمه گذاران پرداخت
شده و درصورت تکمیل مستندات لازم و تکمیل پروند ههای مربوط در حدود 20 میلیارد ریال دیگر نیز پرداخت
خواهد گردید. ضمناً در خصوص واحدهای مستقر در بخش شمالی ساختمان، شرک تهای بیمه طرف قرارداد تا
تاریخ 11 / 12 / 95 جمعاً در حدود 104 میلیارد ریال خسارت به بیمه گذاران مربوط پرداخت نموده اند و تعدادی از
پروند هها نیز به دلیل عدم اعلام خسارت و یا نقص مدارک در دست بررسی می باشد. در خصوص این پروند هها
نیز جمعاً 25 میلیارد ریال ذخیره خسارت در نظر گرفته شده است که امکان افزایش آن نیز وجود دارد. علاوه بر آن
مجموع مبلغ بیمه شده مربوط به بیمه نامه واح دهای کسبی که در مجاورت ساختمان پلاسکو قرارداشته اند، حدود 68
میلیارد ریال می باشد و تا تاریخ 11 / 12 / 95 این موارد بیش از 23 میلیارد ریال خسارت پرداخت شده و در حدود 9
میلیارد دیگر نیز در دست رسیدگی و پرداخت است. با توجه به اطلاعات فوق اقدامات شرکت های بیمه در جبران
خسارات حادثه پلاسکو در چارچوب تعهدات خود قابل قبول ارزیابی م یگردد.

 

 نقش شرکت های بیمه در ایجاد حادثه پلاسکو
با توجه به مطالب پی شگفته این سؤال از شرک تهای بیمه صاد رکننده بیمه نامه برای واح دهای کسبی ساختمان
پلاسکو قابل طرح است که با توجه به شرایط نا ایمن ساختمان مذکور ، چرا اقدام به صدور بیمه نامه برای بیش از نیمی
از کسبه آن ساختمان نموده و با این اقدام خود موجب گردیده اند که کسبه با اطمینان از دریافت خسارت احتمالی
خود از شرکت بیمه ، اهمیت چندانی به وضعیت ایمنی ساختمان ندهن د؟
اگر چه این سؤال بسیار مهم است لیکن پاسخ آن چندان ساده نیست. کمیته بیمه براین باور است که صدور بیمه نامه
برای ساختمان پلاسکو و واح دهای کسبی مستقر در آن با توجه به شرایط نامناسب آن ساختمان از بُعد ایمنی،
اقدامی ن اصحیح و غیر حرف های بوده است کما اینکه تعدادی از شرک تهای بیمه به همین دلیل از صدور بیم هنامه برای
ساختمان مذکور یا واح دهای مستقر در آن خودداری نموده اند. با این وجود باید به این واقعی تها نیز توجه کرد که
اولاً شرکتهای بیمه در بهترین شرایط نیز خسارات وارده به بیمه گذاران را به طور کامل جبران نمی کنند که این
اقدام می تواند ناشی از تحت پوشش نبودن ، کم بیمه شدن ، اعمال فرانشیز یا نظایر آن باشد. ثانیاً عدم صدور بیمه نامه
از جانب یک شرکت بیمه به تنهایی نمی تواند موجب افزایش ضریب ایمنی ساختما نها شود زیرا با توجه به شرایط
رقابتی حاکم بر صنعت بیمه و تعداد قابل توجه نمایندگان بیمه همواره می توان شرکت بیم های را پیدا کرد که بیم هنامه
مورد نظر را صادر نماید و به فرض که چنین بیم هنام های صادر نشود نیز در اغلب موارد این اطمینان وجود ندارد که
متقاضی بیمه اقدامات ایمنی مورد نظر بیمه گر را انجام دهد.